2013-09-03 Het 'nationaal' onderwijsakkoord

We hebben sinds maandag 2 september een nieuw ‘Nationaal’ Onderwijsakkoord. Het akkoord is namens de leraren ondertekend door CNVO, de christelijke lerarenvakbond, en FvOv, het samenwerkingsverband tussen de vakbondstakken van de verschillende inhoudelijke onderwijsvakverenigingen.

De grootste onderwijsbond AOb heeft het Nationaal Onderwijsakkoord niet ondertekend en was zelfs niet uitgenodigd voor de onlangs hervatte onderhandelingen. De  kleinste, maar meest actieve en meest uitgesproken onderwijsbond LIA mocht er vanaf het begin niet bij zijn.

Ondertekenaar CNVO mag maar wat graag hoog van de toren blazen als het gaat om de belangen van leraren, maar laat collega-bonden als de AOb en LIA met het grootste gemak vallen. Samen met FvOv een CAO ondertekenen is voor CNVO geen enkel probleem en representativiteit is daarbij ondergeschikt aan machtspolitiek. Mede-ondertekenaar FvOv heeft eigenlijk alleen maar een vakbondstak om de bijbehorende vakbondssubsidie op te kunnen strijken. Een perverse situatie.

Ook bij het ‘Nationaal’ Onderwijsakkoord is door beide ondertekenaars de AOb aan de kant geschoven, omdat deze eerder uit het overleg was gestapt. Gemakshalve moet maar even worden vergeten dat CNVO en FvOv zelf de onderhandelingstafel even later ook verlieten ‘vanwege de nullijn’. CNVO heeft echter in dit verse ‘Nationale’ Onderwijsakkoord toch gewoon net zo makkelijk voor de nullijn voor minimaal het komende jaar getekend, trouw gevolgd door FvOv, als de klasgenoot die onvoorbereid voor het proefwerk klakkeloos de antwoorden van de buurjongen overpent.

De uitgewerkte tekst van het maandag ondertekende akkoord zal pas na Prinsjesdag worden gepresenteerd. Kennelijk moet er eerst nog wat ingemasseerd worden, belofte van weinig goeds. Op wat er wel uit het akkoord bekend is, valt veel af te dingen.

Voor eventuele vermindering van de werkdruk zal er eerst weer een onderzoek gestart worden, het zoveelste. De steeds weer dezelfde uitkomsten opleverende onderzoeken komen leraren inmiddels de neus uit.

Hoewel inmiddels meer dan eenderde van de lessen in het voortgezet onderwijs onbevoegd wordt gegeven, moet iedere onderwijsgevende als bevoegd geregistreerd staan in het vanaf 2017 verplichte lerarenregister. Maatregelen om het beroep aantrekkelijker te maken voor goede bevoegde nieuwe mensen ontbreken evenwel in dit akkoord, waardoor dit register een papieren tijger zal blijken te zijn.

Er wordt in de voorlopige berichtgeving over het akkoord wel gesproken over ruimte voor primaire arbeidsvoorwaarden, maar dit komt er volgens berichten slechts op neer dat de nullijn voor leraren vanaf 2014 gefaseerd zal worden afgebouwd. Deze worst van 2014 is na 30 jaar loze beloftes inmiddels al aardig uitgedroogd. LIA is benieuwd welke leraren achteraan in de rij staan bij deze fasering.

De regeling ter behoud van de arbeidsparticipatie van ouderen (BAPO) wordt afgeschaft (‘gemoderniseerd’) en zal voor de jongeren van nu in de toekomst dus definitief buiten bereik blijven. Daar ga je dan met je werkdrukverlichting.

Verder zet het akkoord in op baanbehoud, betere nascholing, meer zeggenschap en vermindering van de administratieve rompslomp. Prachtige woorden, maar vooral schijnbewegingen om de echte problemen in het onderwijs niet te hoeven aanpakken.

Niets wordt in dit akkoord gedaan aan het feit dat leraren inmiddels gemiddeld 27 lessen per week geven aan meer dan 10 klassen van meer dan 30 leerlingen. Geen minuut krijgen leraren erbij om goede lessen voor te bereiden. In plaats van betere primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden om meer goede bevoegde leraren te werven, wordt nu ook nog een van de  laatste goede arbeidsvoorwaarden als de ouderenregeling BAPO afgebroken.

De belangenbehartiging van het onderwijs en de leraren in Nederland is door en door verziekt. Leraren kunnen geen goed meer doen en leerlingen zijn het kind van de rekening. Daar helpt geen ‘Nationaal’ Onderwijsakkoord aan.