LIA-nieuwsbrief 118

Eindelijk is het een feit: door een flinke extra investering van het kabinet in het onlangs gesloten ‘Onderwijsakkoord’ wordt de loonkloof overbrugd. Zeer goed nieuws voor het primair onderwijs, waarvoor we (primair en voortgezet onderwijs) samen nog gestaakt hebben in november 2019 en eind januari 2020. LIA en AOb hadden toen gezamenlijk een ultimatumbrief gestuurd aan het kabinet, waarin dit een van de eisen was. Daarmee is het bewijs weer geleverd dat echte actie effectief kan zijn.

In die gezamenlijke ultimatumbrief van LIA en de AOb stond nog veel meer, maar daarvan is nog steeds het meeste niet gerealiseerd. Het plan was om als reactie op de negatieve houding van de politiek de stakingen een spoedig vervolg te geven, maar door de ernstige pandemie die vlak na de stakingen uitbrak vielen die plannen in duigen. 

Voor het primair onderwijs is het dus alsnog goed afgelopen, maar het voortgezet onderwijs komt er helaas stukken minder goed vanaf. De cao van 2021 was een regelrechte belediging voor leraren en onderwijsondersteuners, maar de traditionele bonden meenden voor 1,5% te moeten tekenen, omdat het geld anders ‘helemaal niet zou komen’. Ferm werd er aan toegevoegd dat het in 2022 ‘goedgemaakt’ zou worden met stevige werkdrukverlaging en een flinke loonsverhoging. 

De onderhandelingen voor dit jaar lopen echter op zijn zachtst gezegd stroef. In het ‘Onderwijsakkoord’ is door de regering ook een extra bedrag opgenomen voor werkdrukverlaging in het voortgezet onderwijs, maar over de besteding daarvan zijn bonden en werkgevers het zeer oneens met elkaar. De VO-raad wil de 300 miljoen collectief besteden, net zoals destijds in het po. In deze systematiek moeten leraren, OOP en schoolleiders met elkaar in gesprek en is de uitkomst onzeker. De bonden en leraren vrezen dat het geld zo weer wegsijpelt en niet op de juiste plek terecht komt: bij de leraren, onderwijsondersteuners en de klas. Dat is in het verleden al te vaak gebeurd en moet voorkomen worden. LIA en de andere bonden willen de besteding va het geld gewoon in de cao opnemen zodat iedereen maximaal en op gelijke wijze profiteert.

De bonden kiezen ervoor het geld voor werkdrukverlaging via de cao te oormerken: minder lessen per leraar en een persoonlijk aantal keuze-uren voor alle werknemers. Vintage LIA-punten, al sinds onze oprichting in 2009. De VO-raad voert de druk op de bonden echter op door - de geschiedenis herhaalt zich - te benadrukken dat als hier voor 15 juli geen overeenstemming over wordt bereikt, het geld de scholen dit jaar niet zal bereiken.

De AOb roept de leden op om op 8 juni met hun directies het gesprek hierover aan te gaan, maar schroomt echte actie. LIA merkt via berichten van leden en reacties in de sociale media dat veel onderwijspersoneel geen vertrouwen heeft in de aanpak van de VO-raad en de werkdrukverlaging gewoon voor iedereen op dezelfde wijze via de cao geregeld wil zien: minder lessen en meer tijd voor voor- en nawerk (LIA zegt: evenveel tijd voor voor- en nawerk als de duur van de les), met daarnaast een individueel te bepalen aantal keuze-uren. Transparant en eerlijk, zonder mogelijkheden voor VO-raad en besturen om het geld toch zo in te zetten dat leraren en ondersteuners er weer niets van merken.

Voor LIA is deze lessenvermindering naar 24 lessen van 50 minuten een eerste stap richting ons uiteindelijke doel: 20 lessen per leraar. Ook dient daarbij in de cao een duidelijke lesdefinitie  te worden opgenomen, waarbij ook vervangingsuren (inval) en mentoruren als lesuur worden beschouwd.

Bij de onderhandelingen over het ‘Onderwijsakkoord’ met de regering is duidelijk vastgesteld, dat het geld voor het dichten van de loonkloof EXTRA geld is. Het loon in het primair onderwijs zal in dit kalenderjaar dan ook nog met het bereikte loonakkoord voor het voortgezet onderwijs moeten meestijgen. Uiteindelijk is het doel een cao met een gezamenlijk loonsysteem voor primair en voortgezet onderwijs. Een stap in de goede richting, volgens LIA, maar LIA wil natuurlijk meer voor beide sectoren, zoals bij de doelen op onze website - bij 'Wat wil LIA' - duidelijk beschreven staat.

Bonden en VO-raad voeren een schimmenspel op als het gaat om de loonparagraaf voor de nieuwe cao voortgezet onderwijs. Uiteindelijk heeft de VO-raad aangegeven dat er ruimte is voor 3% loonsverhoging. LIA vindt dit belachelijk laag en vindt daarbij de andere bonden aan zijn zijde, maar zij willen niet aangeven welke looneis zij voor ogen hebben. Naar de reden daarvoor is het gissen en het belooft niet veel goeds. 

Daarom kiest LIA ervoor om als enige bond hierover transparant te communiceren: wij eisen 10% voor 2022. Ook over echte actie is LIA duidelijk: de inhoudelijke praatsessies op 8 juni van AOb-leden met hun directies zijn prima, maar verwacht er vooral geen concessies van de zijde van de werkgevers van. Daarvoor is echte actie nodig. Dit schooljaar zal dat, zo vlak voor de zomer. lastig te realiseren zijn, maar LIA vraagt u alvast 5 oktober in uw agenda te noteren. Mocht deze cao voortgezet onderwijs weer op een ramp uitlopen, dan staan wij klaar om de staking van 30/31 januari een vervolg te geven. Hopelijk vinden we de andere bonden dan aan onze zijde.