Rechtszaak over eindexamen Frans
Je bent een jonge slimme meid en op je cijferlijst prijken zes achten, een zeven, twee zessen, een vijf en een vier. Je bent geslaagd. Gefeliciteerd!
Stel je bent een jonge meid en op je cijferlijst na de eindexamens prijken zes achten, een zeven, een zes, twee vijven en een vier. Je bent gezakt. Eén onvoldoende te veel.
Dit laatste overkwam een jonge meid uit het zuiden. De zes voor Frans die ze vast zou krijgen werd op het laatste moment een vijf. En daarmee vielen alle plannen in duigen. Ze was al ingeloot, ze zat al bij een dispuut, ze had al een kamer, haar broer had haar nieuwe kamer al bijna ingericht…
De jongedame in kwestie heeft een zaak aangespannen bij de rechtbank van Utrecht. Ze weet dat zij op haar eindexamen Frans een score heeft verdiend van 0,1 punt meer dan ze heeft gekregen. Uiterlijk maandag hoort ze van de rechter of ze gelijk heeft.
Hoe kan dit? Heel eenvoudig. In het examen Frans zitten sinds twintig jaar fouten. Veel fouten. De docenten Frans (examinatoren) weten dat en maken dus die examens meteen. Die fouten signaleren ze dan meteen en masse bij het College voor Toetsen en Examens (CvTE) en die negeren ze dan vervolgens voor een belangrijk deel. Met betrekking tot vraag 15 hadden de docenten en ondergetekende in koor gezegd dat er twee antwoorden mogelijk waren. De examenkandidaten kozen de antwoorden in een 50-50 verhouding en zelfs de docenten konden niet kiezen. Wij vroegen dus het CvTE netjes om een aanvulling op het antwoordmodel.
Het CvTE was binnen 24 uur op de hoogte en had binnen 36 uur gereageerd dat de aanvulling op het Correctievoorschrift was geweigerd. Hierop ontstond discussie tussen docenten die een punt gaven voor het goede antwoord en docenten die zich aan het officiële antwoordvoorschrift moesten houden van hun directie. Dit gaf gewetensnood bij mij en ik mocht daar over vertellen in het NOS journaal. Meerdere docenten benaderden daarop het journaal en vertelden anoniem dat zij die punten gewoon gegeven hadden omdat de kandidaten immers het goede antwoord hadden gegeven.
Het CvTE was niet blij en zei, ook weer in het journaal, dat het onverstandig is als docenten zich niet houden aan het correctievoorschrift. Ook niet als ze zich beroepen op artikel 3.3: ‘indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordelingsmodel voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudelijke argumenten als juist of gedeeltelijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar analogie of in de geest van het beoordelingsmodel’. De docent kan dan gewoon de punten geven. Hij moet het dan wel met de tweede corrector eens worden over de vakinhoudelijke juistheid.
Er ontstond dus rechtsongelijkheid. Leerlingen met dappere docenten kregen een punt, leerlingen met brave docenten kregen dat punt niet. Het mocht niet van het CvTE. Ik heb het niet gedaan. De docent van deze kandidaat ook niet. Brave burgers zijn we.
Dit meisje is gezakt omdat ze niet bij een dappere docent zat. Anders had ze 21 scorepunten gekregen ipv 20. Met die 21 scorepunten was ze zonder discussie geslaagd. De NOS uitzendingen hadden veel los gemaakt, ook bij de Onderwijsinspectie, die op 12 juni het CvTE vroeg om aan te geven hoe ze waren omgegaan met de klachten omtrent de examens Frans. Drie keer raden wanneer het CvTE plotseling vond dat er toch nog wel een vraagje extra goed gerekend moest worden? 13 juni om 00:00. Let wel, ze wisten al meer dan drie weken dat vraag 15 twee goede antwoorden kende en ook dat een deel van Nederland punten toekende en een ander deel niet. Ze hadden dus alle tijd gehad voor een aanvulling op het Correctievoorschrift zodat iedereen eerlijk had kunnen nakijken.
Trots twitterde het CvTE dat “en effet” ook een goed antwoord was en dat er een kleine compensatie kwam van 0,1. Maar die vraag was 0,2 waard. Nu krijgt iedereen er 0,1 bij. Dat is mooi. Alleen, deze leerling zou de volledige compensatie van 0,2 moeten krijgen om, terecht, te slagen. Een kandidaat met het vereiste goede antwoord krijgt dus de scorepunt plus 0,1 bonus, (0,2 plus 0,1 is 0,3) een kandidaat met het andere goede antwoord krijgt geen scorepunt alleen de 0,1 en dat is precies net zoveel als een kandidaat die de vraag heeft overgeslagen. All answers are equal but some are more equal than others
Deze kandidaat is dus tussen 0,1 en 0,2 gedupeerd. Als ze het andere goede antwoord had gegeven had ze nu 0,3 gekregen. Het CvTE legt de bal nu bij de docent, die had haar gewoon de punten kunnen geven. Onvoorstelbaar. De uitspraak is uiterlijk maandag om 13:00 in verband met de start van haar opleiding.
Charlotte Goulmy,
Lerares Frans
LIA vindt deze kwestie bijzonder kwalijk en vindt dat soortgelijke situaties zich niet meer voor mogen doen in de toekomst. De examens en de daarbij horende correctievoorschriften moeten in de toekomst secuurder worden gecontroleerd. Van het CvTE zouden wij moeten kunnen verwachten dat zij daadkrachtig omgaan met de door de docenten geuite kritieken.
LIA vindt het een slechte zaak dat het CvTE de leraren in zo’n benarde positie plaatst. Na alle eerdere protesten is het alles behalve eerlijk om hen de schuld in de schoenen te schuiven. Zij moesten het correctievoorschrift volgen in plaats van hun eigen deskundigheid te vertrouwen.
LIA zou alle leraren op willen roepen om de komende jaren bij het corrigeren van de examens niet meer braaf het correctievoorschrift te volgen, maar met andere correctoren te overleggen over de juiste antwoorden.