2016-06-11 Stop de terreur van digitale bereikbaarheid in het onderwijs
Onlangs las ik over de problemen die bij werknemers ontstaan
door continue digitale bereikbaarheid. Inmiddels erkent ook de Nederlandse
werkgeversvereniging AWVN de gevaren hiervan. In Frankrijk is men zelfs bezig
om mailen na werktijd wettelijk te verbieden.
Op school staat mijn mailbox de hele dag open en wordt er
flink wat af gemaild. Als ik rond vijf uur de school uit loop, ben ik lang niet
altijd klaar met het werk.
Ongeveer een jaar geleden kregen we van de ICT-afdeling een
mail over nieuwe mogelijkheden. Er is een app beschikbaar waarmee je makkelijk
werkmail op telefoon of tablet kan lezen. Net als veel collega’s heb ik deze
app vrijwel meteen geïnstalleerd op mijn mobiele telefoon. Soms handig, maar inmiddels
heb ik ook de nadelen ondervonden.
Als ik een nieuwe e-mail binnen krijg, geeft mijn telefoon
daar direct een melding van. Naast deze melding, komt er een rood bolletje bij
mijn mailapplicatie waarin staat hoeveel ongelezen e-mails er zijn. Dat
bolletje triggert me en uiteindelijk open ik toch ’s avonds of in het weekend
mijn werkmail.
Natuurlijk kan je zeggen: ‘Verwijder die applicatie dan!’. Maar
dan blijft er een ander probleem bestaan. Veel collega’s, ouders en
leidinggevenden mailen er op los in de avonduren en weekenden. ‘Kan ik je
morgen even spreken?’ of ‘Wil jij hier nog even naar kijken?’, zijn vragen die ik
op zondag of om negen uur ’s avonds ontvang. Eigenlijk verwacht men diezelfde
dag antwoord.
Als ik tegen deze mensen zeg: ‘Sorry, maar ik heb mijn
werkmail in het weekend niet geopend, zijn blikken vol verbazing, onbegrip en
een vleugje verwijt mijn deel. Natuurlijk zijn wij leraren vaak aan het werk
buiten schooltijden, maar ergens ligt naar mijn mening toch een grens. Werken
om te leven en niet leven om te werken.
Ik heb een mobiele telefoon waarop ouders, leerlingen en
collega’s mij weten te bereiken. Mentorleerlingen mogen mij appen als zij
brandende vragen hebben, maar niet na negen uur. Het is namelijk handig om snel
contact te kunnen leggen met de hele klas, maar het verhoogt wel de werkdruk.
Ook steeds meer collega’s sturen even een appje. Overdag heb
ik hier niet zo veel moeite mee, maar vrijdagavond op de bank vind ik het
vervelend als ik een appje krijg over die ene leerling in 2 mavo. Sinds wanneer
is het zo dat ik continu bereikbaar moet zijn voor leerlingen, ouders en
collega’s? Heb ik die memo gemist?
Wij leraren zijn het zo gewend om ’s avonds of in het
weekend bezig te zijn met school, dat wij het continue mail- en telefoonverkeer
normaal zijn gaan vinden. Vriendlief tikt mij wel eens op de vingers en dan realiseer
ik mij weer dat het niet gewoon is om continu in contact te staan met mijn
werk.
De Nederlandse werkgeververeniging heeft aangegeven dat het
een probleem is van de werkgevers, aangezien zij verantwoordelijk zijn voor een
veilige en gezonde werkomgeving. Daar ben ik het mee eens, directies kunnen
hierin zeker sturen. Toch denk ik ook dat een groot deel van de verantwoordelijkheid
bij leraren zelf ligt. We kunnen zelf besluiten om de mailbox niet te openen,
zelfs wanneer men dat wel van ons verwacht. Laat mij daarin dan maar de rebel
zijn.
Kim van Strien, lerares Frans en bestuurslid Leraren in
Actie