LIA-oproep aan de regering
Leraren in Actie ontvangt veel berichten met vragen van bezorgde leden over wat nu de rechten zijn van leraren en onderwijsondersteuners aangaande het fysiek les geven aan of opvangen van bijvoorbeeld examenleerlingen, leerlingen in groep 8 of andere kwetsbare leerlingen in deze tijd waarin de risico’s op besmetting - ook op scholen - steeds groter zijn geworden..
Het ministerie van OCW stelt - in QenA-ministerie-van-OCW.pdf (lesopafstand.nl) van 18 december 2020 - dat het een verplichting is van scholen om voor examenleerlingen alle onderwijsactiviteiten fysiek op school plaats te laten vinden. OCW stelt dat een school alleen ook voor deze leerlingen de school kan sluiten wanneer opvolging wordt gegeven aan de gezondheidsadviezen van de GGD óf wanneer het om organisatorische maatregelen niet lukt een school open te houden, doordat veel leraren ziek zijn of in quarantaine moeten en er geen vervanging beschikbaar is.
Het ministerie kan volgens LIA echter - hoe groot het belang van open scholen ook is - alleen de wens uitspreken dat scholen een dergelijk beleid voeren, eisen kan het ministerie dat niet. Het ministerie is namelijk geen werkgever. Schoolbesturen zijn dat wel en hebben daarin een zorgplicht jegens hun personeel. Deze zorgplicht komt voort uit de Arbowet. Tevens dient een werkgever te voldoen aan de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) waarvoor in deze crisis mogelijk een aangepast Plan van Aanpak dient te worden opgesteld en nadere maatregelen dienen te worden genomen om gezondheidsrisico’s tot een minimum te beperken, uiteraard met instemming van de medezeggenschapsraad.Daar staan minister en GGD buiten. Het kan dus heel goed zijn dat schoolbesturen besluiten om vanuit hun zorgplicht geen fysiek onderwijs te verzorgen of nadere maatregelen te treffen waardoor niet voor alle leerlingen onderwijs op school kan worden gegeven. Veiligheid en ARBO mogen immers niet zomaar aan de kant worden geschoven en moeten goed worden nageleefd.
Als het ministerie stelt dat een school alleen voor leerlingen de school kan sluiten wanneer opvolging wordt gegeven aan de gezondheidsadviezen van de GGD óf wanneer het om organisatorische redenen niet anders kan - doordat bijvoorbeeld veel leraren ziek zijn of in quarantaine moeten en er geen vervanging beschikbaar is - beperkt het ministerie daarmee de zorgplicht van werkgevers. Dat is niet toegestaan. Wij raden leraren en onderwijsondersteuners die zich zorgen maken over hun gezondheid of die van anderen met betrekking tot de verplichting tot het geven van fysiek onderwijs aan deze tekst te delen met de medezeggenschapsraad van hun school.Tot zo ver over de rechten van leraren en onderwijsondersteuners met betrekking tot fysiek onderwijs in deze tijd van pandemie en crisis. Het zou natuurlijk op korte termijn veel beter zijn als dit niet op iedere school apart geregeld zou moeten worden en als het ministerie de scholen niet zou laten zwemmen in deze nare situatie. Leraren in Actie is van mening dat het door de huidige hoge besmettingscijfers, ook bij kinderen en tieners, en de onduidelijkheid rondom het VK-virus juist ook met betrekking tot deze groep een te grote verantwoordelijkheid is om fysiek les te geven aan klassen op school.
Daarom roept Leraren in Actie de regering en het ministerie van onderwijs op om de regie te nemen en per 4 januari 2021 deze dwingende maatregelen aan scholen op te leggen: Alleen kwetsbare zorgleerlingen en kinderen van ouders in de vitale beroepen moeten op school opgevangen worden. De rest van de leerlingen krijgt thuisonderwijs, online. Dit geldt voor alle kinderen op de basisschool en in het voortgezet onderwijs, dus ook voor de examenleerlingen. Alleen de schoolexamens in het voortgezet onderwijs kunnen fysiek doorgaan op school, mits wordt voldaan aan de corona-voorschriften en anderhalve meter afstand tussen leraren, onderwijsondersteuners en leerlingen en tussen leerlingen onderling. Daarnaast moet er voorrang komen bij het vaccineren voor mensen die in deze risicovolle tijd in het onderwijs werken, ook zij hebben immers recht op bescherming bij het uitoefenen van hun beroep.