LIA-nieuwsbrief 120: Onderhandelaarsakkoorden cao voortgezet onderwijs en primair onderwijs
26 juni 2022
Geachte leden,
Teleurstellend akkoord cao voortgezet onderwijs
De VO-raad, namens de werkgevers, en de onderhandelende onderwijsbonden, namens de werknemers, hebben een akkoord bereikt over de cao voor het voortgezet onderwijs met een looptijd van 1 januari 2022 tot 1 mei 2023. Zowel de bonden als de VO-raad gaan dit resultaat met een positief advies aan de leden voorleggen. LIA vindt de resultaten teleurstellend en begrijpt niet waarom we tot op de dag van vandaag buiten de cao-onderhandelingen worden gehouden.
Na het gelijktrekken van de po-salarissen met het vo - dichten loonkloof - eerder dit jaar, kwam een dag na het onderhandelaarsakkoord voor de cao vo ook het akkoord voor het po naar buiten, met een aan het vo gelijke loonsverhoging en tevens een gelijk eenmalig bedrag. Voor verlaging van de werkdruk was in het po al eerder een stap gezet. Toch vindt LIA dit ook voor het po niet voldoende. Waar LIA in het vervolg van deze brief pleit voor verbeteringen voor het vo, moeten deze er ook voor het po komen.
Vanaf nu moet de lijn duidelijk zijn: beide sectoren gaan gelijk op. Samen staan we bovendien sterker voor het bereiken van resultaten die het lerarentekort en de onderwijscrisis echt zullen aanpakken. Dat is hard nodig, want deze problemen zijn nog lang niet opgelost. Zie voor de manier waarop LIA dat wil bereiken de samenvatting van wat LIA wil voor po en vo onderaan deze brief.
Loonsverhoging
Het gaat om een loonsverhoging van 4,75%, ingaande 1 juli 2022. Voor de periode van 1 januari 2022 tot 1 juli 2022 ontvangen de werknemers een eenmalige uitkering van € 500,00 , overigens naar rato van de betrekkingsomvang. Het ondersteunend personeel ontvangt in oktober jaarlijks € 275,00. Leraren in Actie vindt deze resultaten beslist onvoldoende, zeker wanneer we dit afzetten tegen de onfatsoenlijke cao van vorig jaar en de enorme oplopende inflatie. LIA heeft steeds ingezet op 10% structurele loonsverhoging en acht 4,75% niet meer dan een fooi.
Werkdrukverlichting
Vanaf het schooljaar 2022/23 is er voor de gehele sector structureel 300 miljoen euro beschikbaar voor maatregelen voor werkdrukverlichting vanuit het met de minister afgesloten Onderwijsakkoord. Het verschil van mening tijdens de onderhandelingen draaide in de kern om collectief of individueel besteden. De VO-raad wilde de 300 miljoen collectief besteden, de onderwijsbonden en met name de AOb, hadden er geen vertrouwen in dat (leraren)teams samen tot goede oplossingen en bestedingen komen. Sterker, de AOb was bang dat bij collectieve besteding het geld zou weglekken in de lumpsum.
Verslechteringen
In het onderhandelingsresultaat is de VO-raad er toch weer in geslaagd een aantal verslechteringen voor onderwijspersoneel door te voeren. Zo worden de middelen voor werkdrukverlichting voor de helft besteed op collectieve wijze, dus met de kans dat het geld weer niet of onvolledig in de klas terecht komt. De andere helft van de beschikbare middelen wordt besteed via een individuele component. Concreet betekent dit dat de omvang van het zogenaamde persoonlijke budget met 40 uren wordt verhoogd naar 90 uur. Echter, en daar zit de belangrijke verslechtering, het recht om deze (50 + 40) 90 uur in te zetten voor verlof of verlofsparen vervalt per schooljaar 2023-2024. Dat is voor LIA beslist onaanvaardbaar en we vinden dit een klap in het gezicht van de leraar. Vergeet niet dat destijds, in 2014, de 50 uur persoonlijk budget is verkregen als goedmakertje voor het inleveren van het trekkingsrecht, leeftijdsuren OOP, seniorenverlof en de BAPO-regeling. Dat er straks geen mogelijkheid meer is deze uren in te zetten voor (recuperatie)verlof of de uren te sparen heeft een werkdruk-verhogend resultaat en is daarom verwerpelijk te noemen.
LIA-peiling
Het resultaat van onze recente peiling is bekend. Op de twee vragen is met een meerderheid van ongeveer 90% van de respondenten positief gereageerd. LIA gaat daarom verder met het opzetten van een volwaardige OOP-tak en zet tevens de voorbereidingen voort van een manifestatie in Den Haag op 5 oktober. Insteek: oplossing lerarentekort en onderwijscrisis door middel van een aantrekkelijk beroep met een goed salaris en een behapbare werkdruk.
Vervolgafspraak voor overleg over onderwijstijd: LIA moet aan tafel
Voorts hebben sociale partners afgesproken in gesprek te willen gaan met de minister en andere relevante partijen over verlaging van de onderwijstijd. In vergelijking met andere landen geven leraren in Nederland veel les en hebben leerlingen veel lestijd. Graag wenst LIA deel te nemen aan deze gesprekken en verwijst daarbij nu reeds naar wat volgens Leraren in Actie werkelijk nodig is om te komen tot werkdrukverlaging en oplossing van lerarentekort en onderwijscrisis:
LIA wil dit voor het primair onderwijs door:
- Een realistische werkdruk te realiseren met een maximum van 24 leerlingen per klas en 12 in het speciaal onderwijs en een maximum van 16,6 klokuren les per week (dus in tijd gelijk aan de 20 lessen van 50 minuten per week in het voortgezet onderwijs)
- Voldoende tijd voor de voorbereiding en nazorg van lessen
- Voldoende tijd om met collega’s in en buiten de school te bouwen aan goed onderwijs
- Leraren verantwoordelijk te laten zijn voor de ontwikkeling van onderwijsbeleid
- Goede arbeidsvoorwaarden zo veel mogelijk landelijk in de cao geregeld, die wordt vastgesteld door de vakbonden en de werkgever, te weten het ministerie van Onderwijs. De rol van de sectorraad (de PO-raad) is bij de cao-onderhandelingen uitgespeeld
- Beter onderwijs te bewerkstelligen door onze invloed te versterken in de P(G)MR
- Goede en gezonde werkplekken voor leraren
- Voldoende tijd en geld voor nascholing
- Een fatsoenlijk salaris door de huidige schalen in het primair onderwijs gelijk te trekken met de schalen in het voortgezet onderwijs. Dit betekent, net als LIA voor het voortgezet onderwijs wil, een startsalaris gelijk aan LC-VO voor alle bevoegde leraren en een startsalaris gelijk aan LD-VO voor leraren met een academische graad of een HBO-master
- De leerkracht wordt weer ambtenaar, waarbij de salarissen weer rechtstreeks door de overheid betaald worden en de lumpsum wordt ‘uitgekleed’.
- Een puur faciliterende rol voor schoolbesturen, die zich niet bezighouden met de inrichting van het onderwijs en andere zaken op schoolniveau
LIA wil dit voor het voortgezet onderwijs door:
- Een realistische werkdruk te realiseren met een maximum van 24 leerlingen per klas en een maximum van 20 lesuren van 50 minuten per week (of, bij een andere lesduur, maximaal 1000 minuten, dus 16,6 klokuren)
- Voldoende tijd voor de voorbereiding en de nazorg van lessen
- Voldoende tijd om met collega’s in en buiten de school te bouwen aan goed onderwijs
- Leraren verantwoordelijk te laten zijn voor de ontwikkeling van onderwijsbeleid
- Goede arbeidsvoorwaarden zo veel mogelijk landelijk in de cao geregeld, die wordt vastgesteld door de vakbonden en de werkgever, te weten het ministerie van Onderwijs. De rol van de sectorraad (de VO-raad) is bij de cao-onderhandelingen uitgespeeld
- Beter onderwijs te bewerkstelligen door onze invloed te versterken in de P(G)MR
- Goede en gezonde werkplekken voor leraren
- Voldoende tijd en geld voor nascholing
- Een fatsoenlijk salaris dat zorgt voor deskundigheid in de school: startsalaris LC voor leraren met een tweedegraads bevoegdheid en een startsalaris LD voor leraren met een eerstegraads bevoegdheid
- De leerkracht wordt weer ambtenaar, waarbij de salarissen weer rechtstreeks door de overheid betaald worden en de lumpsum wordt ‘uitgekleed’.
- Een puur faciliterende rol voor schoolbesturen, die zich niet bezighouden met de inrichting van het onderwijs en andere zaken op schoolniveau
Leden kunnen via de link in de nieuwsbrief op onze website www.lerareninactie.nl het financieel jaarverslag 2021 van LIA lezen en onze verantwoording voor dat jaar controleren:
Met vriendelijke groet,
Peter Althuizen
Voorzitter Leraren in Actie